Powstanie kościoła łączy się ściśle z dniem 15 sierpnia 1920 roku. Kiedy u bram Warszawy toczyła się wojna polsko-bolszewicka  Łodzianie

 zgromadzeni na błagalnym nabożeństwie, złożyli ślub:

jeśli Bóg da zwycięstwo, przez przyczynę Najświętszej Maryi Panny zbudujemy Kościół-votum.

​

Bóg dał zwycięstwo i ślubowanie mieszkańców miasta zostało wypełnione przez budowę świątyni-pomnika; pierwszej świątyni maryjnej w nowym mieście biskupim.  

Parafię erygował pierwszy biskup łódzki Wincenty Tymieniecki 01.07.1926 i tego samego roku w Uroczystość Wniebowzięcia NMP poświęcił kamień węgielny pod budowę nowego kościoła. 

Świątynia w stylu bazylikowym, trzynawowa, o formach klasycznych, według projektu arch. Józefa Kabana, jest dalekim naśladownictwem rzymskiej bazyliki św. Pawła za Murami.  

Pierwszy etap budowy (bez wieży) zakończył się tuż przed II wojną światową.

2 października 1938 roku bp Włodzimierz Jasiński konsekrował nową świątynię, uprzednio (1933)wyposażoną w nowe organy pneumatyczne znanej firmy D. Biernackiego  z Włocławka i piękną dwuczęściową płaskorzeźbę w drzewie lipowym MB Zwycięskiej artysty Ludomira Zledzińskiego, w absydzie prezbiterium.  Górna część płaskorzeźby przedstawia Dziewicę Maryję, depczącą smoka.

Część dolna nawiązuje do wydarzenia historycznego, które upamiętnia ta świątynia: nad Wisłą zwycięsko kroczy oddział polskich żołnierzy, prowadzony przezks.Ignacego  Skorupkę. Obie części przedziela wstęga z napisem: Dzięki Ci, Matko, za Cud nad Wisłą. 

 W kościele ułożono piękną posadzkę: w nawach kształy geometryczne, w prezbiterium - w nawiązaniu do wczesnochrześcijańskiej ikonografii - jelenie u Źródeł Wód. 

 Podczas wojny kościół został zamknięty i częściowo  zdewastowany (np. organy). W górnej i dolnej części kościoła Niemcy urządzili zakład produkcyjny odzieży wojskowej. Proboszcz, budowniczy świątyni, prałat Dominik Kaczyński, wraz z dwoma księżmi wikariuszami zostali aresztowani, wywiezieni do obozu koncentracyjnego w Dachau, gdzie wszyscy ponieśli śmierć męczeńską. 

 Po wojnie, z trudem, ale stopniowo przywracano kościołowi właściwy wygląd, by mógł służyć celom, do których został przeznaczony. Ukończono wieżę, gdzie umieszczono dwa dzwony, a całą bryłę świątyni pokrył szlachetny tynk. W latach 1952-1954 świątynię ozdobiono polichromią w nawie głównej i sgraffitami w nawach bocznych. Całość projektowali i wykonali: prof. Marian Jaeschke, Zdzisław Sikorski i Albin Łubniewicz z Krakowa.  Nad arkadami nawy głównej, po obu stronach, polichromia przedstawia ciąg kompozycyjny, którego treścią są sceny biblijne z życia Matki Bożej i z historii kultu maryjnego w Polsce. W nawach bocznych ciemnoszare graffiti przedstawiają stacje Drogi Krzyżowej przedzielone postaciami świętych Polaków. Graffiti w nawie głównej po obu stronach drzwi wejściowych przedstawiają sceny z życia Matki Bożej: nawiedzenie św. Elżbiety i ucieczkę do Egiptu. Piękny fronton kościoła, do którego prowadzą okazałe schody, jest zwieńczony balkonem, na którym usytuowano betonowy ołtarz, ozdobiony płaskorzeźbą Maryi Wniebowziętej. Na 75-lecie parafii fronton ozdobiono okazałą i piękną mozaiką MB Częstochowskiej, wykonaną przez artystę plastyka p. Stanisława Janiszewskiego.Co roku, w drugą niedzielę czerwca,na pamiątkę wizyty Świętego Jana Pawła II w Łodzi wyrusza,  z tej świątyni procesja eucharystyczna w ramach obchodzonego co roku Święta Eucharystii.  Uroczystość odpustowa parafii  jest obchodzona 15 sierpnia, w rocznicę Cudu nad Wisłą.  Przed kościołem okazały pomnik poświęcony ofiarom Katynia, ofiarom zemsty Stalina za upokorzenie armii bolszewickiej  w 1920 roku pod Warszawą.  Pomnik został ufundowany przez Stowarzyszenie RodzinaKatyńska oddział Łódź. W połowie września - w rocznicę napaści bolszewickiej na Polskę w 1939 i w Dzień Zaduszny, w kościele i przy pomniku, odbywają się okolicznościowe nabożeństwa za wszystkich zamordowanych.